Öne Çıkanlar
- Kaliforniya, 2029 yılı Ocak ayında yürürlüğe girecek olan durulanmayan kozmetik ürünlerde (leave-on) plastik mikro boncukları yasaklayan bir yasa kabul etti.
- 2029 yılından itibaren durulanmayan kozmetiklerde plastik mikro boncuklar yasaklanacak, 2030 yılından itibaren de plastik sim satışı yasaklanacak.
- Bu yasa, Kaliforniya’yı durulanmayan kozmetiklerde plastik mikro boncukları yasaklayan ilk ABD eyaleti haline getirdi.
Kaliforniya, durulanmayan kişisel bakım ve temizlik ürünlerinde plastik mikro boncukları yasaklayan ilk ABD eyaleti olarak öne çıktı. Geçtiğimiz haftalarda Senato’da kabul edilen 823 Numaralı Meclis Tasarısı (AB 823), 1 Ocak 2029’da yürürlüğe girecektir. 2030’dan itibaren ise plastik sim içeren kozmetiklerin satışı da yasaklanacaktır. Bu geçiş için bir yıllık ek süre tanındı.
ABD, 2015 yılında durulanan kozmetiklerde plastik mikro boncukları yasaklamıştı ancak durulanmayan ürünlerde hâlâ kullanılabiliyordu.
Kaliforniya Meclis Üyesi, “Son dönemde yapılan araştırmalar, günlük kullandığımız kişisel bakım ve temizlik ürünlerinin plastik mikro boncuklar içerdiğini ortaya koyuyor. Bunlar okyanuslarımızda, nehirlerimizde, toprakta, havada ve vücudumuzda bulunan yaygın kirleticiler. Bu bir halk sağlığı krizidir,” diyor.
Ayrıca, “Sanayinin zaten bu yöne doğru evrildiğini görüyorum ve Avrupa Birliği makyaj ürünlerinde plastik mikro boncukları yasakladı. Yani bu mümkün. Kaliforniya, harekete geçen ve diğer eyaletlere öncülük eden eyalet olabilir,” diye ekliyor.
Bazı kuruluşlar yasa tasarısını yasama sürecinde ilerletmek için birlikte çalıştı. Ancak yasanın yürürlüğe girmesi için Kaliforniya Valisinin imzası gerekiyor.
Breast Cancer Prevention Partners Program ve Politika Direktörü, “Mikroplastikler sadece çevresel bir mesele değil, insan sağlığı için doğrudan bir tehdit,” diye vurguluyor.
Bu zehirli parçacıkların vücudumuzun her yerinde bulunduğunu ve kanser, demans ve üreme sorunlarıyla bağlantılı olduğunu vurgulayan Breast Cancer Prevention Partners Program ve Politika Direktörü, “Mikroplastikler küçük görünebilir ama günlük maruz kalma, kolayca vücudumuza girmelerini sağlıyor. Sadece bedenimizi kirletmekle kalmıyorlar, aynı zamanda göğüs kanseri gibi hastalıklara yakalanma riskimizi artırıyorlar,” ifadesini kullanıyor.
Direktör, yeni yasanın Kaliforniya’ya ulusal ölçekte örnek teşkil etme fırsatı vereceğini söylüyor.
Sektör İçin Yasak
Direktör, yasağın kozmetik sektörünün güvenli ve temiz ürünler üretmesini sağlayacağını belirtiyor:
“Tüketiciler daha güvenli ürünler istiyor ve AB 823 bu çağrıya cevap veriyor. Büyük şirketler zaten temiz güzellik konusunda adımlar atıyor. Pazarın yönü buraya gidiyor,” diyor.
“Eyaletimizi ve ülkemizi yeniden sağlıklı hale getirmenin yolu, günlük hayatımızda evimizi ve bedenimizi temizlemek için kullandığımız ürünlerden başlıyor.”
Avrupa Birliği’nde, mikroplastik kısıtlama programı kapsamında durulanmayan ürünlerde plastik mikro boncuklar yasaklandı. 17 Ekim 2023’te başlayan program, 2055 yılına kadar güncellenen düzenlemelerle devam edecek.
Bu arada Güney Afrika da kozmetiklerde plastik mikro boncuk yasağı önermiş durumda. Yasak onaylanırsa üretim, ithalat, ihracat ve satışı için geçerli olacaktır.
Önerilen Zaman Çizelgesi
Direktöre göre, yasanın 2029 Ocak ayında yürürlüğe girmesi, ürünlerin toksik içerikler yerine doğal alternatiflerle yeniden formüle edilmesini sağlayacaktır.
Ayrıca plastik sim içeren ürünlerin satışına bir yıl daha izin verilmesi, sektörün ürünlerini yeniden formüle etmesine ve perakendecilerin stoklarını eritmesine fırsat tanıyacaktır.
Direktör, “Bu, ülkede bir ilk. Bu yüzden birçok ürün yeniden formüle edilmeli,” diyor.
“Bu parçacıklar kanalizasyona karıştığında, atık su arıtma sistemleri tarafından tutulamayacak kadar küçük olduklarından doğrudan su yollarımıza ulaşıyor. Bunları insanların gıda olarak tükettiği hayvanlarda ve balıklarda görüyoruz. Kirlenmiş su ise toprağımızda kullanılıyor ve sonunda yiyeceklerimize karışıyor.”
Uzun Bir Sağlık Sorunu Listesi
Plastik mikro boncukların kozmetiklerdeki sağlık riskleri sorulduğunda Direktör, “Uzun bir liste” diyor.
“Bebeklerden alınan dışkı örneklerinde, yetişkinlere kıyasla on kat daha fazla plastik mikro boncuk bulundu. Ürünlerdeki mikro boncuklar insan akciğerlerinde, kanında, plasentasında ve beyin dokusunda tespit edildi ve anormal doku büyümesi gibi kronik sağlık sorunlarıyla ilişkilendirildi,” diye ekliyor.
İngiltere Birmingham Üniversitesi’nden araştırmacılar daha önce, ruj, güneş kremi, el dezenfektanı, deodorant ve oje gibi durulanmayan kişisel bakım ürünlerindeki mikroplastiklerin yanlış anlaşıldığına dikkat çekmişti. Bir araştırmada, düzenleyici otoritelerin durulanmayan ürünleri göz ardı ettiğini ve uzun süreli maruziyetin insan sağlığı için oluşturabileceği potansiyel riskleri ortaya koydular.