Avrupa Komisyonu’nun (EC) kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, yetkilendirilmesi ve kısıtlanması (REACH) Komitesindeki üye devlet temsilcileri tarafından, Avrupa Birliği’nden (AB) kozmetik, kişisel bakım ürünleri ve deterjanlarda sentetik polimerlerin kısıtlanması veya yasaklanmasına yönelik önerinin kabulü için oylama gerçekleştirmiştir. Uzun bir geçiş döneminin ardından yürürlüğe girecek olan yasak, diş macunu, yüz ovma, makyaj, koku ve hava bakım ürünleri dahil olmak üzere birçok ürün için geçerli olacaktır.
Önerilen yasak, kendi başına bir madde olarak veya %0,01’e eşit veya daha yüksek bir konsantrasyonda katı polimer yüzey kaplamalı mikropartiküllerde bulunan katı polimerlere atıfta bulunmaktadır. Önerideki yasağın getirilmesini takip eden 20 yıl boyunca yaklaşık 500.000 metrik ton mikroplastik karbon emisyonunda azalma beklenmektedir.
Sentetik polimer mikropartiküllerin bileşimindeki, özelliklerindeki ve boyutlarındaki önemli farklılıklar nedeniyle, Ek’te polimerlerin içeriğinde bulunan belirli başka polimerler, katkı maddeleri veya diğer maddeler ele alınmamıştır. Bunun yerine, belirli bir boyuta, boyut oranına, katı duruma, sentetik orijine ve çevrede aşırı kalıcılığa sahip polimerler analiz edilmiştir.
Ele alınan sentetik polimer mikropartiküller için bir üst boyut sınırı olarak 5 mm’lik bir çap önerilmiştir.
EC benzer hamlelerle geçen yıl potansiyel olarak kanserojen, mutajenik ve üreme için toksik kimyasalların listesinin değiştirilmesi konusunda kamuoyuna danışmıştır.
Endüstri için Son Tarih
Teklifin yürürlüğe girmesinden itibaren basitleştirilmiş bir zaman çizelgesi, endüstriye ürünlerini yeniden formüle etmesi ve sentetik polimer mikropartikülleri ikame etmesi için zaman vermeyi amaçlayan bir dizi ürüne özel geçiş dönemi belirtecektir.
Durulanan kozmetik ürünlerin geçiş süresi dört yıl, mum, cila ve hava bakım ürünlerinin geçiş süresi ise beş yıldır. Parfümler ve bırakılan kozmetik ürünler altı yıl, dudak, tırnak ve makyaj ürünleri ise 12 yıl boyunca geçiş yapılabilecektir.
Bununla birlikte, geçiş döneminin bitiminden önce bu ürünlerde sentetik polimer mikropartiküllerin ikame edilmesini teşvik etmek için, piyasaya arz edilen ve halen sentetik polimer mikropartiküller içeren herhangi bir makyaj, dudak ve tırnak ürününde tüketicileri bu konuda bilgilendiren bir açıklama bulunma zorunluluğu vardır.
Bu arada Cosmetics Europe, sektör için daha yumuşak bir yeşil ve dijital geçiş sağlamak amacıyla EC’ye Kozmetik Ürünler Yönetmeliğini (CPR) revize etmesi için önerilerde bulunmuştur. CPR’de yapılacak herhangi bir revizyonun işbirlikçi, bütüncül olması ve mevzuatlar arasında tutarlılık ve tutarlılık için Avrupa Yeşil Mutabakatı’nda bir faktör olması gerektiğini belirtmiştir.
Yasaklara ek olarak, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sekiz yıldan yasak anına kadar dudak, tırnak ve makyaj ürünlerinde etiketleme zorunluluğu getirilecektir.
Durulanan kozmetik ürünlerde ve deterjanlarda kullanılan pul pul veya cila dahil olmak üzere bir aşındırıcı için sentetik polimer mikropartiküllerde bulunan “mikro taneciklerin” yasaklanmasında herhangi bir geçiş dönemi önerilmemiştir.
Mikro tanecik içermeyen durulanan ve bırakılan kozmetik ürünler için dört ila altı yıllık bir geçiş aşaması önerilmiştir. Kokuları içine alan sentetik polimer mikropartiküllerin beş veya sekiz yıllık geçiş dönemleri alacağı kabul edilmiştir. Deterjanlar, mumlar, cilalar ve hava bakım ürünleri için beş yıllık bir geçiş süresi düşünülmüştür. Dudak ve tırnak ürünleri gibi kalıcı kozmetik ürünler altı yıllık bir geçiş süresi alacaktır.
Kasıtlı Olarak Eklenen Mikroplastikler
Deniz ortamını kirleten kasıtlı olarak eklenen mikroplastiklere de odaklanan yasak, EC’nin çevreye pompalanan mikroplastikleri %30 oranında azaltmak için Sıfır Kirlilik Eylem Planı’nda belirtilen 2030 hedeflerinin bir parçasını oluşturmaktadır.
Ajans, kasıtlı olarak mevcut olan 42.000 metrik tondan fazla mikro plastiğin her yıl çevreye salındığını tahmin etmektedir.
Kasıtlı olarak eklenen mikroplastikler, bir ürünün rengini değiştirmek, dokusunu, akışkanlığını veya hacmini değiştirmek veya su emme veya ısı direncine tepki olarak özelliklerini değiştirmek gibi aranan bir özelliği vermek için ürünlerde bulunmaktadır.
Mevcut teklif, endüstriyel alanlardan, tıbbi ve veterinerlik ürünlerinden, in vitro cihazlardan, gübrelerden, gıda katkı maddelerinden ve gıdalardan gelen mikropartikülleri ele almamaktadır çünkü EC bunların diğer düzenlemelerde daha iyi ele alınacağını düşünmüştür.
Teklif şimdi değerlendirilmek üzere Avrupa Parlamentosu ve Konsey’e gönderilecek. Önümüzdeki üç ay içinde karşı çıkılmazsa kabul edilmesi beklenmektedir. Kanun taslağı kabul edildikten sonra, endüstriye ürünleri yeniden formüle etmesi ve sentetik polimer mikropartikülleri ikame etmesi için yeterli zamanı vermek üzere ürüne özel geçiş dönemlerini belirleyecektir.
Diğer endüstri gelişmelerinde EC, mevcut düzenlemelerine yapılan eklemeler ve değişikliklerle kanserojen, mutajenik veya üreme için toksik olarak sınıflandırılan kozmetik maddelere yönelik kısıtlamalarını artırmıştır.