27 Eylül 2023 tarihinde, Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde, Avrupa Parlamentosu ve Konsey’in Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlamalarına Dair 1907/2006 sayılı Yönetmeliğinin (REACH) sentetik polimer mikropartiküllerine ilişkin Ek XVII’sini değiştiren 2023/2055 sayılı Yönetmelik yayınlanmıştır.
Kısıtlama
Sentetik polimer mikropartikülleri, kendi başlarına maddeler olarak veya sentetik polimer mikropartiküllerin karışımlara beklenen bir özelliği kazandırmak için kasıtlı olarak eklendiği durumda ağırlıkça %0,01’e eşit veya daha yüksek bir konsantrasyondaki karışımlar halinde piyasaya arz edilmesi yasaklanmıştır.
Kasıtlı olarak eklenen mikroplastikler; ürünlere beklenen etkiyi (renk, doku, akışkanlık, hacim, su tutma/suya direnç kapasitesi vb.) sağlamak adına formülasyona dahil edilen mikroplastiklerdir. Kozmetik ürünlerde, kasıtlı olarak eklenen mikroplastikleri içeren ürünlere örnek olarak diş macunları, yüz temizleyicileri, makyaj malzemeleri verilebilir.
Sentetik Polimer Mikropartiküller
Katı ve aşağıdaki koşulların her ikisini de karşılayan polimerler sentetik polimer mikropartikülleri olarak tanımlanmaktadır.
- Parçacıklar içerisinde yer alıyor, parçacıkların ağırlıkça en az %1’ini oluşturuyor; veya parçacıklar üzerinde sürekli bir yüzey kaplaması oluşturuyorsa;
- Parçacıkların ağırlıkça en az %1’i aşağıdaki koşullardan herhangi birini karşılarsa;
- parçacıkların tüm boyutları 5 mm’ye eşit veya daha küçükse;
- parçacıkların uzunluğunun 15 mm’ye eşit veya daha az olması ve uzunluk/çap oranının 3’ten büyük olması durumunda
Sentetik polimer mikropartiküllerin konsantrasyonunun, mevcut analitik yöntemler veya eşlik eden belgelerle belirlenemediği durumlarda, belirlenen konsantrasyon limitine uygunluğu doğrulamak amacıyla, yalnızca en az aşağıdaki boyuttaki partiküllerin kullanımı uygundur;
- Tüm boyutların 5 mm’ye eşit veya daha küçük olduğu parçacıklar için herhangi bir boyut için 0,1 µm;
- Uzunluğu 15 mm’ye eşit veya daha küçük olan ve uzunluk/çap oranı 3’ten büyük olan parçacıklar için uzunluğu 0,3 µm.
Aşağıdaki polimerler bu tanımlamanın dışındadır:
(a) Doğal polimerler ve kimyasal olarak değiştirilmiş maddeler içermeyen polimerler;
(b) Bozunabilir olan polimerler;
(c) Çözünürlüğü 2 g/L’den yüksek olan polimerler;
(d) Kimyasal yapılarında karbon atomu içermeyen polimerler.
Zaman Çizelgesi
Yönetmelik 17 Ekim 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Geçiş Dönemi:
Endüstrinin ürünlerini yeniden formüle etmesi ve sentetik polimer mikropartikülleri içeren ürünlerinde değişiklik yapması için yeterli süre vermeyi amaçlayan bir dizi ürüne özgü geçiş dönemi mevcuttur. Belirlenen zaman çizelgesi, belirli ürün gruplarında aşağıda belirtildiği şekilde mikroplastikleri yasaklayacaktır:
| Kozmetik Ürün Kategorisi | Uyum Sağlamak için Son Tarih |
| Eksfoliye edici mikro boncuklar, plastik parıltılar/simler (loose glitters) | 17 Ekim 2023* |
| Durulanan ürünler | 17 Ekim 2027 |
| Deterjanlar, mumlar, cilalar ve hava bakım ürünleri | 17 Ekim 2028 |
| Kokuların kapsüllenmesi için sentetik polimer mikroplastikler ve durulanmayan ürünler | 17 Ekim 2029 |
| Kalıcı kozmetik tırnak ürünlerine, dudak ürünlerine ve makyaj malzemeleri | 17 Ekim 2035 |
*17 Ekim 2023 tarihinden önce AB pazarında mevcut olan uyumlu olmayan ürünler, gereksiz ürün toplatılmasını önlemek ve israfı azaltmak için stoklar bitene kadar satılabilecektir. Eksfoliye edici mikro boncuklar, plastik parıltılar/simler (loose glitters) içeren ürünler geçiş sürelerinde belirtilen ürün kategorilerine bağlı olarak farklı geçiş dönemlerine tabiidir.
Etiketleme Gereklilikleri:
17 Ekim 2025‘ten itibaren, sentetik polimer mikropartikülleri içeren ürünlerin çevreye emisyonları önlemek için etiketlerde kullanım ve imha talimatları belirtilmelidir.
17 Ekim 2031’den 16 Ekim 2035’e kadar, sentetik polimer mikropartikülleri içeren tırnak, dudak ve makyaj ürünlerinin tedarikçileri ürün etiketlerinde: “This product contains microplastics.” (ilgili ürünün satılacağı ülkelerin tüm dillerinde) ibaresini belirtmelidir. Ancak 17 Ekim 2031 tarihinden önce piyasaya sürülen ürünlerde 17 Aralık 2031 tarihine kadar bu beyanı ekleme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Referans
İlgili Yazılarımız: