Yeşil Nokta ve “üzerinde çarpı işaretli çöp kutusu”nun yanı sıra, Triman sembolü muhtemelen e-ticaretteki en önemli geri dönüşüm sembolüdür. Triman sembolünün amacı, ürünün geri dönüştürülebilir, ayrı toplanmış ve Genişletilmiş Üretici Sorumluluğuna (EPR) tabi olduğu konusunda tüketiciyi bilgilendirmektir. Triman sembolü her zaman birbirinden ayrılamayan üç grafik öğeden oluşmaktadır.
Sembolün içeriği:
- Tüketiciyi temsil eden insan silueti,
- Daha iyi atık arıtımı sağlamak için sıralamayı simgeleyen üç ok,
- Geri dönüşümü simgeleyen dairesel arka plan
Sembol aşağıdaki şekilde ambalaj üzerinde yer almalıdır:
- Kontrast arka plan ile tek renkli olarak,
- Açıkça görünür, okunaklı ve silinmez,
- Ambalaj üzerinde halihazırda kullanılmakta olan diğer geri dönüşüm sembollerine eşit boyutta
Sembolün Amacı:
Bu sembolün temel amacı, tüketicilerin çöplerini nasıl ayrıştırması gerektiğini belirtmektedir. Üzerinde Triman Logosu bulunan ürünler ve ambalajlar, kağıt veya geri dönüştürülebilir plastikler ayrı atık akışlarında toplanmalıdır. Ancak ürünün geri dönüştürülebilirliği hakkında daha fazla bilgi verilmesi gerekebilir. Bu durumda, sembole geri dönüşümle ilgili daha fazla talimat içeren eşlik eden bir mesajın eklenmesi gerekmektedir.
2014-1577 sayılı Fransız Kararnamesi, 1 Ocak 2015’ten itibaren Fransa’da tüketicilere satılan geri dönüştürülebilir ürünler ve ambalajlara Triman Logosunun basılmasını zorunlu kılmıştır. Eylül 2021’de, Fransız “Ambalaj Atığı Geri Dönüştürme Planları”, Ocak 2022’den itibaren Fransa’da Triman Logosunun ambalajlara nasıl basılması gerektiğine dair yeni yönergeler yayınlamıştır. Bu yönergeler, sembolün ve sınıflandırma belirteçleri için standart bir formatın kullanılmasını sağlamak amaçlı hazırlanmıştır. Ambalajlarda ilgili sembolün yönergelere uygun şekilde yerleştirilebilmesi ve kararnamenin tam anlamıyla yürürlüğe girmesi için 9 Mart 2023‘e kadar bir geçiş dönemi bulunmaktadır. İlgili tarihten sonra, yeni Triman sembolü kurallarına uygun olmayan ambalajların Fransız pazarına arz edilmesi yasaklanmıştır.
2023 yılına kadar Triman Sembolü geçiş dönemi:
Triman Logosu ve Sınıflandırma Kritlerleri:
Yeni format, metin (Fransızca olmalıdır.) veya semboller veya her ikisi içinde olabilen bir sınıflandırma yönlendirme metni gerektirir. Ürünler yalnızca Fransa pazarına yönelik değilse, “FR” ülke kodu da belirtilmelidir. Bu kriter, farklı sınıflandırma kurallarının geçerli olabileceği diğer (Fransızca konuşulan) ülkelerdeki tüketiciler için kafa karışıklığını önlemek adına oluşturulmuştur.
Uygulama:
1- Triman Sembolü
2- Metin/Resim Bloğu
3- Ambalaj bileşenleri
- Yazı + piktogram
- Sadece yazı
- Yalnızca piktogram
4. Hedef Akış Şeması
- Yazı + piktogram
- Yalnızca piktogram
Yalnızca Fransa’da satılan ürünler için;
Ürünler aynı sınıflandırma kurallarına sahip farklı ülkelerde de satılıyor ise;
Triman sembolü ambalajın üzerinde görünmeli ve tüm öğeler için sınıflandırma kurallarını belirtmelidir. Bir kutu içinde satılan bir tüp durumunda, sıralama kuralı aşağıdakilerden birini yapabilir:
1. Dış ambalaj üzerinde tüm ambalaj materyalleri için ortak sembol eklenebilir,
2. Tüp ambalajı üzerinde tüpe uygun sınıflandırma kuralı ve sembol; karton kutu üzerinde kutuya ait sınıflandırma kuralı ve sembol belirtilebilir.
Triman Sembolü Kullanım Zorunluluğu Hangi Ürün Gruplarını Kapsar?
Aşağıda şematik olarak triman sembolünün hangi ürün grupları için kullanılması gerektiği belirtilmiştir.
Şemaya bakıldığında; Triman sembolünün tüm ev ve tüketiciye yönelik ürünlerin ambalajlarında, tekstil ve ayakkabı ürünlerinde, mobilyalarda, lastiklerde ve kağıt ürünlerinde kullanılmasının zorunlu olduğu görülmektedir. Belirtilen tüm ürün grupları, geri dönüştürülebilir olduklarında ve evsel atıklara dönüşmeleri amaçlandığında triman sembolünü ambalajların üzerinde bulundurmalıdır. 1 Ocak 2022’den itibaren Triman sembol, düzenlemeleri elektronik ürünler, piller ve benzeri ürünler için de geçerlidir. 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren, elektronik ürünler, piller ve benzeri ürünler ambalajın üzerinde çarpı işaretli çöp kutusu ile birlikte Triman sembolünü de bulundurmalıdır.
Üreticiler Ürünlerine veya Ambalajlarına Triman Sembolünü Eklemez ise Ne Olur?
Spesifik durumlarda, özellikle yurtdışındaki çevrimiçi mağazalar için, ürünlerin veya ambalajların üzerinde sembolün yerleştirilmesi mümkün olmayabilir. (Örneğin, satıcının kendisi üretici değilse ve ürünün işareti üzerinde hiçbir etkisi yoksa veya aynı ambalaj uluslararası olarak kullanılıyor ise.vb.)
Ocak 2022’den Sonra: Triman Logosu doğrudan ürün veya ambalaj üzerinde olmalıdır Web sitesinde veya ürün sayfasında görüntülenmesi yeterli kabul edilmeyecektir. Ancak ürünlerinizle birlikte gelen kılavuzlara veya belgelere sembolü yerleştirmek mümkündür.
Uyumsuzluk için olası cezalar nelerdir?
2014-1577 Sayılı Kararname, Triman Logosunun kullanılmamasına ilişkin herhangi bir ceza öngörmemektedir. Ancak, Fransa’da yürürlükte olan çevre yasasına göre (Madde L171-8 & L173-1) sorumlu makamlar tarafından bir uyarı verilebilir. Bundan sonra, sürekli uyumsuzluk 100.000 €’ya kadar para cezasına veya 2 yıla kadar hapis cezasına neden olabilir. Riske girilmemesi ve en kısa zamanda kararnameye uyum sağlamanızı öneririz.
Triman piktogramı uluslararası olarak kullanılabilmektedir. Yalnızca Fransa’ya özel ambalaj veya ürün etiketleri tasarlamaya gerek bulunmamaktadır. Aynı ambalajlar tüm dünyada geçerlidir. Triman sembolünün kullanımı Fransa’da ve sembolün Fransa dışında resmi bir kullanımı olmadığı için, diğer tüm ülkelerde de kullanım lisanssızdır.