Avrupa Komisyonu belirli ürün grupları için kasıtlı olarak eklenen mikro plastikler ve artan mikro plastik parçacıkların boyutunun kısıtlanması hususunda uzun zamandır beklenen taslak önerisini yayınlamıştır.
Yayınlanan taslakta önerilen mikro plastik içeren ürün kapsamı, Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA)’nın orijinal kısıtlama teklifinde yer alan bazı değişiklikler ve açıklamalarla beş yıldır tasarı aşamasında olduğu bildirilmiştir. Yayınlanan taslak önerisi belirli ürünler için önerilen geçiş dönemlerini ve muafiyetlerini ortaya koymaktadır.
Taslakta yer alan önemli noktalar;
- Sentetik polimer mikro partiküllerle kaplı partiküller için, 1 nanometreden (nm) 0,1 mikrometreye (µm) ve fiber benzeri partiküller için 3 nm’den 0,3 µm’ye arttırılması,
- Belirli ürünler için dört ile on iki yıl arasında geçiş sürelerine izin verilmesi,
- Sanayi ürünlerinin, tıbbi ürünlerin, Avrupa Birliği’nin Gübre Yönetmeliği kapsamındaki gübreleme ürünlerinin, gıda katkı maddelerinin ve in vitro teşhis cihazlarının muaf bırakılması,
- Eğer ürün sentetik polimer mikro partiküller içeriyorsa bu durumun şirketler için bilgi gerekliliği açısından etiket, ambalaj, güvenlik bilgi formu veya ambalaj broşüründe belirtilmesi,
- Partiküllerin bozunabilir olup olmadığı ve dolayısıyla kısıtlama kapsamından çıkarılıp çıkarılmadığını belirlemek için izin verilen test yöntem kriterlerinin belirlenmesi,
olarak belirtilmiştir.
Avrupa Kimya Endüstrisi Konseyi (CEFIC), yayınlanan önerinin ilk defa bu kadar büyük miktarda ürünün hedeflendiğini ve ürün türüne göre kısıtlamalar içerdiğini bildirmiştir.
Bu kısıtlama sürecinin beş yıl gibi uzun bir zaman alması konsey tarafından, kısıtlamanın geniş kapsamı sebebiyle uygulanabilir olması üzerine çalışılması ve bu konuda pek çok unsurun detaylı araştırılması olarak açıklanmıştır.
Bir sivil toplum kuruluşu olan ClientEarth ve Avrupa Çevre Bürosu (EEB) komisyonun büyük çevre sorunuyla mücadele ettiğini görmekten memnun olduklarını ancak uzun geçiş dönemleriyle ilgili endişelerini dile getirerek 12 yıllık bir geçiş süresini kabul edilemez olarak nitelendirmişlerdir.
Komisyonun taslak teklifinin kozmetik dudak ürünlerinde 12 yıllık bir geçiş süresi verilmesinin, ECHA ’nın önerdiği en uzun geçiş süresi olan 6 ay ile çeliştiğini dile getirmişlerdir. Ayrıca sanayi sitelerinde kullanılan mikro plastikleri tedarik eden şirketleri raporlama gerekliliklerinden muaf tutma planına da karşı çıktıklarını bildirmişlerdir.
Önerilen Geçiş Dönemleri
Türlere göre ürünlerin geçiş süreleri aşağıdaki gibi belirtilmiştir:
- Durulanan kozmetik ürünler için yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört yıllık geçiş süresi,
- Avrupa Birliği (AB)’nin Gübreleme Yönetmeliği kapsamı dışında kalan gübreleme ürünleri; tarım ve bahçecilik alanında kullanılan ürünler ve deterjanlar, mumlar, parlatıcılar ve hava bakım ürünleri için yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıllık geçiş süresi,
- Kapsüllü kokular; durulanmayan kozmetik ürünler; sentetik spor yapma yüzeylerinde kullanılan granüler dolgu ürünleri; medikal cihazlar da yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı yıllık geçiş süresi,
- Bitki koruma ürünleri için yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sekiz yıl geçiş süresi,
- Kozmetik dudak ürünleri için ise on iki yıllık bir geçiş süresi önerilmiştir.
Hazırlanan bu taslağın 23 Eylül 2022 tarihinde REACH Komitesi toplantısında tartışılacağı bildirilmiştir.