Endokrin bozucular (EDs), özellikle üreme hormonları (androjenler ve östrojenler) ve tiroid hormonları olmak üzere endokrin dengesine müdahale edebilen bir grup çevresel ve gıda kirleticileridir. Endokrin sisteminin işlevlerini değiştiren hem organizmada hem de gen aktarımı ile birden fazla nesle olumsuz sağlık etkilerine neden olabilen doğada doğal olarak bulanabildiği gibi değişik sentetik ve endüstriyel ürünlerin içerisinde de yer alabilen madde veya karışımlardır.
Endokrin Bozucular günlük hayatımızın birçok noktasında karşımıza çıkmaktadır.
(Endokrin Bozucu Kimyasal Maddeler, Doç.Dr. Pınar Erkekoğlu, ERT Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı)
Endokrin bozuculara maruz kalmanın insan sağlığı üzerinde tiroid bozuklukları, kanser türleri, astım gibi birçok olumsuz etkisi mevcuttur.
Kozmetik ürünlerde kullanılan maddelerin endokrin bozucu özellikleriyle ilgili bilimsel endişeler, insan sağlığını ilgilendiren diğer maddeler gibi SCCS’nin risk değerlendirmesinde ele alınmaktadır.
İlgili çalışmaların sonucunda 28 endokrin bozucu özelliğe sahip maddelerin listesi aşağıdaki 2 gruba ayrılmaktadır.
Endokrin Bozucular
Grup A, endokrin bozucu endişeleri için REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) kapsamında madde değerlendirmesi (Substance Evaluation=SEV) yapıldıktan sonra, endişelerin teyit edildiği yüksek öncelikli maddelerden oluşmaktadır.
Grup B, insan sağlığından ziyade daha çok çevresel etkileri söz konusu olan maddeleri ifade etmektedir.
Kozmetik ürünlerde olası Endokrin Bozucuların varlığına yönelik araştırmalar ve çalışmalar yapılmaktadır.
Grup A’da bulunan maddelere (9 maddeye) ilişkin veri çağrısı 15 Ocak 2021 tarihinde sona ermiştir. Sunulan verilerin değerlendirilmesi ve SCCS’ye sunulacak yeni yetkilerin hazırlanması için 2021 yılının ilk çeyreği baz alınmaktadır.
Endokrin bozucuların kullanımı ile ilgili birçok sınırlamaların ve yasaklamaların, değişikliğin ve güncellemelerin getirileceğini öngörülmektedir.
Endokrin Bozucular ve Kozmetik Yönetmeliklerindeki potansiyel yasal değişikliklerden haberdar olmak için bizi takipte kalın.
Kozmetik ürün ve ambalajlarında yer alabilecek endokrin bozucuların analizlerine ilişkin bizimle iletişime geçebilirsiniz.