30 Ekim 2024’te, Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA), bir pilot uygulama projesinin, kozmetik ürünlerin %6’sında Kalıcı Organik Kirleticiler (POPs) ve REACH Yönetmeliği kapsamında yasaklanmış tehlikeli maddeler bulunduğunu ortaya çıkardığını açıkladı.
Avrupa Ekonomik Alanı (EEA) ülkelerinden 13’ünde ulusal denetim otoriteleri, içerik listesinde özellikle perflorooktanoik asit (PFOA), uzun zincirli perflorokarboksilik asitler (PFCAs) ve ilgili maddeler ile döngüsel siloksan D4 ve D5 gibi maddelerin varlığını kontrol ederek yaklaşık 4500 kozmetik ürünü inceledi.
Yetkililer, incelenen kozmetik ürünlerden 285’inde kullanımı yasaklanmış tehlikeli kimyasallar bulunduğunu tespit etti. Bu kimyasallar şunlardı:
∙ Perflorononil dimetikon
∙ Perflorooktiletil triethoksisilan
∙ Perflorononiletil karboksidekil PEG-10 dimetikon
∙ Siklopentasiloksan (D5), siklometikon (D4, D5 ve D6 karışımı), siklotetrasiloksan (D4)
Bu maddeler kozmetikte izinli değildir. Bunun nedeni, kalıcı organik kirletici (POPs) ya da (çok) kalıcı, (çok) biyobirikimli ve toksik (PBT/vPvB) olarak tanımlanmış olmaları ve insan sağlığı ile çevre üzerinde olumsuz etkileri bulunmasıdır. Kullanımları Stockholm Konvansiyonu kapsamında yasaklanmış veya REACH Yönetmeliği kapsamında kısıtlanmıştır.
Ulusal deneyimlere göre perflorononil dimetikon esas olarak kalem veya boya formundaki eyeliner ve dudak kalemlerinde bulunmuştur. D4 ve D5 ise saç kremleri ve saç maskelerinde tespit edilmiştir.
Örneğin, perflorononil dimetikon, PFOA ve uzun zincirli perflorokarboksilik asitlere ayrışır. PFOA ve siloksanlar (D4 ve D5) çevrede yavaşça parçalanır ve insanlar ile diğer türlerde birikir. PFOA sadece çevrede kalıcı değil, aynı zamanda üreme için toksik olup kansere neden olmasından şüphelenilmektedir. D4’ün de doğurganlığa zarar verdiğinden şüphelenilmektedir.
Yetkili Makamların Eylemleri
Denetimler esas olarak içerik listesini kontrol ederek yapıldı. Bu durum tüketicilerin de kolayca kullanabileceği bir önlemdir. Tüketicilerin, yasaklı maddelerin farklı satıcılardan ve her fiyat aralığındaki çeşitli kozmetik ürünlerde bulunduğunun farkında olmaları gerekir.
Denetim otoriteleri, uyumsuz ürünleri piyasadan kaldırmak için tedbirler almıştır. Çoğu durumda, ilk adım tedarikçilere yasalara uygun hareket etmeleri için yazılı tavsiye verilmesi olmuştur. Rapor yazıldığı sırada, vakaların yaklaşık yarısında soruşturmalar hâlâ devam etmekteydi.