Dövme popüler bir vücut sanatı biçimidir. Avrupalıların en az %12’sinin dövmesi vardır. 18-35 yaş grubunda bu sayı muhtemelen iki kat daha fazladır.
Mürekkebi enjekte etmek için kullanılan ve yeteri kadar temiz olmayan iğnelerin kullanımının sağlık açısından riskleri uzun süredir incelenmektedir. Artık kimyasal problemler de analiz edilmiş ve riskler değerlendirilmiştir.
Ocak 2022’den itibaren Avrupa Birliği vatandaşlarını korumak için dövme mürekkeplerinde ve kalıcı makyajda bulunan binlerce tehlikeli kimyasalı, REACH Tüzüğü kapsamında kısıtlamıştır.
Kısıtlama, örneğin; kanserojen veya genetik mutasyonlara neden olan kimyasalları ve üreme için toksik olan, cildi hassaslaştıran veya tahriş eden kimyasalları kapsamaktadır. Burada amaç dövmeyi yasaklamak değil, dövmelerin ve kalıcı makyaj uygulamalarını daha güvenli hale getirmektir.
Kısıtlamanın bir sonucu olarak, dövme mürekkebinden veya kalıcı makyaj uygulamalarından kaynaklanan kronik alerjik reaksiyonlar ve diğer enflamatuar cilt reaksiyonlarının azalması beklenmektedir. Mürekkepte kullanılan kimyasallardan kaynaklanabilecek kanser hastalığı, DNA’mıza veya üreme sistemimizde meydana gelebilecek olan hasarlar veya ciddi etkilerin azalması amaçlanmıştır.
Dövme mürekkebi ve kalıcı makyaj nedir?
Derinin dış tabakasından bir iğne sokularak ve cilde mürekkep püskürtülerek bir motif oluşturmak için yapılan uygulamadır. Cildin üst tabakası epidermis sürekli kendini yenilemektedir. Bu sebeple dövme mürekkebi, uygulamanın daha dayanıklı olması için, alt cilt tabakasına yani dermis tabakasına püskürtülerek yapılır.
Kalıcı makyaj da dövme yapımına benzer bir uygulamadır. Örneğin; kaşlara şekil vermek veya cilt, yüz, dudak ve göz kapaklarının rengini değiştirmek için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Neden endişeler var?
Dövme mürekkepleri ve kalıcı makyaj uygulamaları, farklı kimyasalların karışımlarıdır. Cilt alerjilerine, genetik mutasyonlara ve kanser gibi daha ciddi sağlık rahatsızlıklarına neden olabilecek tehlikeli maddeleri içerebilirler.
Ek olarak, mürekkebin pigmentleri deriden lenf düğümleri ve karaciğer gibi diğer organlara geçebilir. Bazen dövmeler, pigmentleri ve diğer maddeleri daha küçük parçacıklara ayıran lazerler kullanılarak kaldırılır.
Dövme mürekkeplerinde ve kalıcı makyajda bulunan kimyasallar vücutta ömür boyu kalabilir; bu da, içindeki zararlı maddelere uzun süre maruz kalınabileceğini ifade eder.
AB vatandaşlarını korumak için ne yaptı?
2015 yılında Avrupa Komisyonu, ECHA’dan dövme mürekkepleri ve kalıcı makyajdaki kimyasalların sağlık risklerini değerlendirmesini ve AB çapında bu işlemlerin kullanımına yönelik kısıtlama ihtiyacının incelenmesini istedi. Bu değerlendirme ECHA tarafından Norveç, İtalyan ve Danimarka makamlarıyla birlikte yapılmıştır. Alman yetkililer de çalışmaya katkıda bulunmuştur.
Çalışma, dövme mürekkeplerinde ve kalıcı makyaj uygulamalarında kullanılan ve sağlığımız için tehlikeli olabilecek olan maddeleri kapsamaktadır. Avrupa Konseyi Kararında kanserojen, mutajenik ve üreme için toksik (CMR) maddelere, metallere, cildi hassaslaştıran, aşındıran veya tahriş eden maddelere, göze zarar veren veya tahriş eden maddelere özellikle vurgu yapılmıştır .
Yetkililer, bu kimyasalların sağlık risklerini ve daha güvenli alternatiflerin olup olmadığını araştırmıştır. Ayrıca üretim ve hizmet sektöründeki istihdama verdikleri önem göz önünde bulundurularak, bu maddelerin kullanımlarının sınırlanmasında sosyo-ekonomik sonuçlar da değerlendirilmiştir.
Avrupa Komisyonu ve AB Üye Devletlerinin Kararı
Karar verilen kısıtlamalar, Temmuz 2020’de AB Üye Devletleri tarafından desteklenmiş ve Aralık 2020’de Komisyon tarafından kabul edilmiştir.
Kısıtlama, dövme mürekkeplerinde ve kalıcı makyajda bulunan tehlikeli kimyasallara ilişkin AB çapında uyumlu önlemler getirerek tüm AB vatandaşlarının bunlara karşı eşit derecede ve daha iyi korunmasını sağlamaktadır.
Dövme mürekkeplerinde ve kalıcı makyajda 4.000’den fazla tehlikeli kimyasalın kullanımı kısıtlanacak. Kısıtlama, dövme mürekkeplerinde veya kalıcı makyajda kullanılan maddeler veya madde grupları için maksimum konsantrasyon sınırları getirecek. Kimyasallara örnek olarak belirli azo boyalar, kanserojen aromatik aminler, polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH’ler), metaller ve metanol verilebilir.
Yeni kurallar Avrupa Birliği’nde ve Avrupa Ekonmik Alanı’nda 4 Ocak 2022’den itibaren geçerli olacak, ancak Komisyon ve AB Üye Devletlerinin 24 aylık bir geçiş dönemi olacağı üzerine anlaşmaya vardıklarından Pigment Blue 15:3 ve Pigment Green 7 için 4 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
Kısıtlama, dövme ve kalıcı makyaj amacıyla oluşturulan karışımların etiketlerinde bu kullanımdan bahsedilmesini gerektirir. Ayrıca etikette içerik listesi ve uygulanabilir önlem ifadeleri içermelidir.