Avrupa Komisyonu, ambalaj ve ambalaj atıklarına dair yeni bir Yönetmelik önerisini yayınlamıştır. 118 sayfalık metin (ve 36 sayfalık eki), Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın bir parçası olup 2030 yılına kadar ambalaj israfını önlemeyi, yeniden kullanımı ve yeniden doldurmayı teşvik etmeyi ayrıca tüm ambalajları geri dönüştürülebilir hale getirmeyi amaçlamaktadır.
Avrupa Komisyonu’nun basın açıklamasında her Avrupalı’nın yılda ortalama 180 kg ambalaj atığı ürettiğini belirtmiştir. AB’de kullanılan plastiğin %40’ı ve kağıdın %50’si ambalajlamaya yönelik olduğundan ambalajlar, işlenmemiş hammaddelerin tüketildiği ana koldan biri olduğu bilinmektedir. Harekete geçilmezse AB’nin, 2030 yılına kadar ambalaj atıklarında %19 ve hatta plastik ambalaj atıklarında %46’lık bir artış daha olması beklenmektedir. Bu eğilimi durdurmak için Komisyon, üç ana hedefle, ambalaj ve ambalaj atıkları ile ilgili AB mevzuatında büyük bir revizyon önermektedir:
- Gereksiz paketleme kısıtlanmalıdır, yeniden kullanılabilir ve yeniden doldurulabilir paketleme çözümleri teşvik edilmelidir.
- 2030 yılına kadar AB pazarındaki tüm ambalajları ekonomik olarak uygun bir şekilde geri dönüştürülebilir hale getirilmelidir.
- Zorunlu hedefler aracılığıyla ambalajlarda geri dönüştürülmüş plastik kullanımı arttırılmalıdır.
Ana Önlemler
• 2018’e kıyasla Üye Devletlerde kişi başına 2040’a kadar ambalaj atıkları %15 oranında azaltılmalıdır.
• Şirketlerin ürünlerinin belirli bir yüzdesini yeniden kullanılabilir veya yeniden doldurulabilir ambalajlarda tüketicilere sunmalarını zorunlu kılarak, ambalajların yeniden kullanımını veya yeniden doldurulmasını teşvik etmelidir.
• Yapıldıkları malzemeleri, yeniden kullanılabilirliklerini, geri dönüştürülmüş malzeme içeriklerini gösteren ambalaj etiketlerini tanıtılmalıdır.
• Otellerdeki minyatür kozmetik şişeleri gibi belirli paketleme biçimlerini yasaklayarak gereksiz paketleme sorununa el atılmalıdır.
• 2030 yılına kadar, tasarım kriterlerini belirlemek de dahil olmak üzere ambalajlar tamamen geri dönüştürülebilir hale getirilmelidir.
• Üreticilerin yeni plastik ambalajlara dahil etmesi gereken zorunlu geri dönüştürülmüş içerik oranları uygulanmalıdır. Kozmetik ambalajların, bu oranlara yönelik muafiyetlerden yararlanan “temasa duyarlı ambalajlar” olarak sınıflandırıldığı unutulmamalıdır.
Sonraki Adımlar
Komisyon ayrıca, biyolojik olarak parçalanabilen ve kompostlanabilir plastikler hakkında, bu tür plastiklerin hangi uygulamalar için gerçekten çevresel olarak faydalı olduğunu ve nasıl tasarlanmaları, atılmaları ve geri dönüştürülmeleri gerektiğini belirleyen bir politika çerçevesi yayınlaması beklenmektedir.
Bu Yönetmelik önerisi şimdi olağan yasama prosedürü kapsamında Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafından incelenecektir.
Biyobazlı, biyolojik olarak parçalanabilen ve kompostlanabilir plastiklere ilişkin politika çerçevesi, örneğin sürdürülebilir ürünler için eko-tasarım gereklilikleri, finansman programları ve uluslararası tartışmalar gibi bu konuda gelecekteki AB çalışmalarına rehberlik edecektir. Komisyon vatandaşları, kamu yetkililerini ve işletmeleri politika, yatırım veya satın alma kararlarında bu çerçeveyi kullanmaya teşvik edecektir.
Kozmetik Avrupa’nın Tepkisi
Yine 30 Kasım tarihli bir bildiride, Avrupa kozmetik endüstrisinin temsilci derneği, Avrupa Komisyonu’nun önerisinin ana hedeflerini desteklediğini söylemiştir.
Cosmetics Europe, kozmetik ambalajlarının, özellikle gerektirdiği “en yüksek kalite standartları” açısından, temasa duyarlı ambalajlar olarak sınıflandırılmasından özellikle memnuniyetini bildirmiştir.
Ancak derneğin bazı çekinceleri de yok değil:
• Önerilen ambalaj minimizasyon gerekliliklerinden bazılarının, birincil ambalajın standardizasyonuna ve marka farklılaşmasının ve ürün sunumunun sınırlandırılmasına yol açabileceğini belirtmiştir. Pazarlama ve tüketici kabulünü temel paketleme özellikleri olarak görmenin ve bunları önerilen performans kriterleri listesine dahil etmenin çok önemli olduğuna inandığını bildirmiştir.
• Ayrıca, yüksek kaliteli ikincil malzemelerin eksikliği ve tedarik zinciri dalgalanmaları göz önüne alındığında, yüzdelerin ambalaj birimi yerine tüm şirkete/portföye bir bütün olarak uygulanması durumunda bu hedeflere daha ulaşılabilir olabileceğini belirtmiştir.
Sonuç olarak Cosmetics Europe, “çevresel olarak sürdürülebilir, ancak rekabetçi ve yenilikçi bir AB endüstrisi sağlamak için önerilen PPWR’ye ilişkin tartışmalar ortaya çıkarken politika yapıcılarla ilişki kurmayı dört gözle beklediğini” söylemiştir.
Plastik Avrupa’nın Tepkisi
Avrupa plastik endüstrisi temsilcisi için, “Avrupa Komisyonu’nun Ambalaj ve Ambalaj Atığı Tüzüğü (PPWR) önerisi birçok olumlu unsur içermektedir ve plastik ambalaj endüstrisini dönüştürmek için bir katalizör görevi görebilir” demiştir, ancak Plastics Europe şunları da eklemeyi ihmal etmemiştir: “AB’nin iddialı PPWR hedefleri eşit derecede iddialı yatırım ve yenilik destek önlemleri ile eşleştirilmelidir.”
Plastics Europe, Komisyon’un önerilen yeniden kullanım hedefleri konusunda açık fikirli olduğunu, ancak bazılarının mevcut iş modellerinin dönüştürülmesini gerektireceğinden, bunların ulaşılabilirliğini daha fazla değerlendirmesi gerektiğini söylemiştir. Dernek ayrıca, geri dönüştürülmüş içerik hedeflerini, her bir ambalaj öğesi yerine ortalamalar olarak belirleyerek karşılamada esneklik talep ettiğini bildirmiştir.
Kaynakça:
https://environment.ec.europa.eu/system/files/2022-11/Proposal%20for%20a%20Regulation%20on%20packaging%20and%20packaging%20waste.pdf https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_7155