Ürünün İşlevi ve Etiket Tercümesinin Önemi
Aralık 2020’de Avrupa Birliği Adalet Divanı (Court of Justice of the European Union) (CJEU) (ABAD), kozmetik ürünlerin etiketlenmesine ilişkin gerekliliklerin yorumlanması hakkında bir ön karar vermiştir. (17 Aralık 2020 tarihli karar, Vaka C-667/19, EU:C:2020:554.)
Bu kararın iki temel noktası, ürünün etikette belirtilen işlevi ve ilgili çeviri gereklilikleri ile alakalıdır. ABAD tarafından, bir kozmetik ürünün işlevine, kullanım önlemlerine ve içeriğine ilişkin bilgilerin, ürünün kullanıma sunulduğu üye devletin dil gereksinimlerine uygun olması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu bilgilerin ürünün etiket veya ambalajına ilgili sembol koyularak ayrı bir broşür/katalogda belirtilemeyeceğine karar verilmiştir.
Bu kararın alınmasında ve yeni kuralların getirilmesinde başlatıcı etken şu olmuştur;
Polonya’da bir güzellik salonu sahibi, Amerika Birleşik Devletleri’nde yerleşik bir şirket tarafından üretilen ürünlerin distribütörü aracılığıyla satış broşürleri ve katalogları içerisinde olmak üzere çeşitli kozmetik ürünler satın almıştır. Bu ürünleri Polonya’da piyasaya arz eden güzellik merkezi sahibi , ürünlerin etiketlemesi ve ürün üzerinde yer alan bilgilerin tamamen İngilizce olması ve bu durumun kullanıcıya ürünü ve ürün işlevini tanımlama anlamında zorluk çıkaracağı gerekçesi ile Polonya Mahkemesi’ne şikâyette bulunmuştur. Ürün üzerinde ve etikette yer alan tüm bilgiler İngilizce olmasına karşın, kullanıcıyı ürün ve ürünün kullanımı ile ilgili bilgilendirme amaçlı Lehçe katalog/broşür olduğuna dair ambalaj üzerinde yer alan kitapçık benzeri bir sembol bulunmaktaydı. Bu bağlamda, Polonya mahkemesi konuyu ABAD’a havale ederek, kozmetik ürünlere ilişkin Yönetmelikte belirtilen etiketleme gerekliliklerine ilişkin hükümlerin yorumlanmasına ilişkin bir ön karar talep etmiştir.
Bu durumda kaynak alacağımız yasal araç, kozmetik ürünlere ilişkin 1223/2009 sayılı Yönetmeliktir.
• İlk olarak, Yönetmeliğin (2009) 2. Maddesine göre, ‘kozmetik ürün’, insan vücudunun çeşitli dış kısımlarına veya dişlere ve ağız boşluğunun mukoza zarlarına temas ettirilmesi amaçlanan münhasıran veya esas olarak, onları iyi durumda tutmak, görünüşünü değiştirmek veya vücut kokularını düzeltmek için temizlemek, koku vermek veya korumak amacıyla kullanılan herhangi bir madde/preperat anlamına gelir.
• Yönetmeliğin (2009) 3. Maddesi, diğer hususların yanı sıra sunumları da dikkate alınarak, AB pazarına sunulan tüm kozmetik ürünlerin “normal veya makul olarak öngörülebilir kullanım koşulları altında kullanıldığında insan sağlığı için güvenli” olması ve bunların etiketlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
• Yönetmeliğin 19. Maddesine göre, ürünün işlevi, içerik listesi ve kullanım için özel önlemler, diğerlerinin yanı sıra ürünün kap ve ambalajında listelenecektir. Bununla birlikte, örneğin etikette sınırlı alan nedeniyle bileşenlerin ve önlemlerin listelenmesi mümkün olmadığında, bu bilgi bir broşür gibi eşlik eden bir belgede sağlanabilir. Bu durumda etiket, kullanıcıyı ekli veya ekli bilgilere başvurmaya davet eden bir sembol içermelidir. Bu bilgiler, ürünün kullanıma sunulduğu Üye Devletin dil gereksinimlerine göre sağlanmalıdır.
Bu bilgiler ışığında; Polonya mahkemesi ABAD’a aşağıdaki iki ön soruyu yöneltmiştir:
1. Yönetmelik, kozmetik ürünün işlevini etikette listeleme zorunluluğunu belirttiğinde, belirtilen tanımlara göre temel işlevlere atıfta bulunuyor mu? Bir kozmetik ürün (yani temizleme, koruma, parfüm verme, besleme ve güzelleştirme) veya etikette bu işlevlere ilişkin daha ayrıntılı bir genel bakış mı yer almalı?
Bu soruyu yanıtlamak için ABAD, etiketin “ürüne daha özgü özelliklere ilişkin bilgiler” içermesi gerektiğini açıkça belirtmiştir (17 Aralık 2020 tarihli karar, par.31). Ürünün işlevine ilişkin bu bilgiler, ürünün sunulduğu kap ve/ veya ambalajında, kullanıcıların ürünün amacını ve kullanım yöntemini net bir şekilde belirleyebilecek ve güvenliklerini sağlayacak şekilde listelenmelidir.
2. Önlemler, içerik listesi ve ürünün işlevi ayrı bir katalogda ürünün ambalajına ilgili sembol eklenerek listelenebilir mi?
Kozmetik üreticileri veya dağıtıcıları, etiket üzerindeki belirli bilgileri, bu ürünlerin kullanıma sunulacağı Üye Devletin ulusal dil gereksinimlerine göre tercüme etme zorunluluğu sebebiyle organizasyonel ve mali sonuçlar gözetildiğinde bu stratejiye başvurabilmekteydi.
Mahkeme, “bu ürünlerin diğer Üye Devletlerde pazarlanması için farklı bir dilde etiketlenmesinin maliyetinin, hiçbir durumda ürünün konteyneri ve ambalajı üzerinde eksik etiketlenmesinin gerekçesi olarak değerlendirilemeyeceği” sonucuna varmıştır.