HOMOSALAT BİLEŞİĞİNİN ENDOKRİN BOZUCU RİSKİNİN ARAŞTIRILMASINA YÖNELİK YENİ SCCS GÖRÜŞÜ YAYINLANDI.
Homosalat, salisilatlara ait organik bir bileşiktir. Salisilik asit ve sikloheksanolün bir türevi olan 3,3,5-trimetilsikloheksanolden oluşan bir esterdir. Salisilatlar, ultraviyole (UV) ışığı emerek cildin güneşin zararlı ışınlarına doğrudan maruz kalmasını önler. Homosalate, DNA hasarı ve artan cilt kanseri riski ile ilişkili kısa dalga UVB ışınlarını spesifik olarak emer. Ticari olarak temin edilebilen birçok güneş kreminde yaygın bir bileşendir.
Homosalat, 2014 ve 2007’de (SCCP/1086/07) SCCP (Tüketici Ürünleri Bilimsel Komitesi)’den güvenlik değerlendirmelerine tabi tutulmuştur.
Özellikle, 2007 tarihli SCCP Görüşü şu sonuca varmıştır:
“… kozmetik güneş kremi ürününde maksimum %10 w/w konsantrasyonunda homosalat kullanılması tüketicinin sağlığı için bir risk oluşturmaz. Homosalatın diğer kozmetik ürün türlerinde %10’a varan konsantrasyonlarda kullanılması da tüketicinin sağlığı için risk oluşturmaz’.
Homosalat, şu anda güneşten koruyucu ürünlerde %10’a kadar bir konsantrasyonda bir UV filtresi olarak düzenlenmektedir.
7 Kasım 2018’de Komisyon, endokrin bozucu özelliklere sahip maddelerle ilgili kozmetik ürünlere ilişkin (EC) 1223/2009 sayılı Yönetmeliğin (‘Kozmetik Yönetmeliği’) bir incelemesini kabul etti. İnceleme, Kozmetik Yönetmeliğinin, ED (Endokrin Distrupter- Endokrin bozucular) özelliklerinin gösterilmesi de dahil olmak üzere, insan sağlığı için potansiyel risk oluşturan kozmetik maddelerin kullanımını düzenlemek için yeterli verileri sağladığı sonucuna varmıştır.
24-25 Haziran 2021 tarihinde yayınlanan SCCS (Tüketici Güvenliği Bilimsel Komitesi) görüşünde ise komite aşağıdaki soruları yanıtlayarak Homosalat hakkında görüş bildirmiştir.
1) Sağlanan veriler ışığında ve homosalatın potansiyel endokrin bozucu özellikleriyle ilgili endişeleri göz önünde bulundurarak, SCCS, maksimum %10 konsantrasyona kadar kozmetik ürünlerde UV filtresi olarak kullanıldığında homosalatın güvenli olduğunu düşünüyor mu?
SCCS, homosalatın güvenlik değerlendirmesi temelinde ve potansiyel endokrin bozucu özelliklerle ilgili endişeleri göz önünde bulundurarak, kozmetik ürünlerde %10’a kadar konsantrasyonlarda UV filtresi olarak kullanıldığında homosalatın güvenli olmadığı sonucuna varmıştır.
2) Alternatif olarak, SCCS’ye göre kozmetik ürünlerde UV filtresi olarak homosalat kullanımı için güvenli kabul edilen maksimum konsantrasyon nedir?
SCCS’nin görüşüne göre, kozmetik ürünlerde UV filtresi olarak homosalat kullanımı, nihai üründe maksimum % 0,5 homosalat konsantrasyonuna kadar tüketici için güvenlidir.
3) SCCS’nin kozmetik ürünlerde homosalat kullanımına ilişkin başka bilimsel kaygıları var mı?
SCCS’nin, homosalatın endokrin bozucu özellikleri için şu anda mevcut olan kanıtları sonuçsuz ve en iyi ihtimalle belirsiz olarak kabul ettiği belirtilmelidir. SCCS, homosalatın endokrin etkileri olabileceğini öne süren bazı çalışmalardan göstergeler sunmasına rağmen, kanıtların şu anda güvenlik değerlendirmesinde kullanım için endokrinle ilgili spesifik bir toksikolojik hareket noktası türetmeye izin verecek kadar kesin olmadığını düşünmektedir.
SCCS tarafından yapılan görüş bildirimine dayanarak Homosalat’ın endokrin bozucu olarak kabul edilemeyeceği görülmüş ancak açıklanan bilgiler ışığında yönetmelik ekinde Homosalat sınırlamasında değişiklik yapılması beklenmektedir.